Czarne dzielnica Jeleniej Góry

Czarne

Niegdyś samodzielna wieś (wzmiankowana już w 1305 roku), dziś dzielnica Jeleniej Góry.

Położona 3 km na południe od centrum miasta, nad potokiem Pijawnik, na wysokości 346-360 m.

Historia wsi Czarne wiąże się z rodziną Schaffgotschów z linii karpnickiej. W roku 1384 księżna świdnicko-jaworska Agnieszka darowała dochody z Czarnego rycerzowi Gotsche Schoffowi. Przed rokiem 1534 wieś należała do Kaspra I Schoffa zwanego Gotschem z Karpnik (auf Fischbach). Był on właścicielem Kowar i wielu innych wsi, w latach 1520-23 piastował urząd starosty księstwa świdnicko-jaworskiego.

Najstarszy syn Kaspra I, Wacław Gotsche Schoff, wraz z innymi majątkami otrzymał w spadku także i wieś Czarne (do swego nazwiska dodawał „auf Schwarzbach und Schmideberg” – z Czarnego i Kowar). Jego synowie zmarli bezpotomnie i Czarne wraz z innymi majątkami przeszło w ręce Krzysztofa Schaffgotscha, wnuka Kaspra I po najmłodszym synu Baltazarze (to potomkowie Krzysztofa stworzyli dwunastopokoleniową linię cieplicką działającą w tym regionie do roku 1945). W roku 1606 Czarne przeszło w ręce rodu Nimptschów. Od roku 1679 do 1945 wieś stanowiła własność miasta Jeleniej Góry.

W południowej części Czarnego znajduje się renesansowa rezydencja zwana „dworem w Czarnem”. Budowla ta, wzniesiona przez syna Wacława – Kaspra II Schaffgotscha, została w roku 1559 otoczona fosą. Jednotraktowe, dwu- i trójkondygnacyjne skrzydła otaczają wewnętrzny dziedziniec. W południowo-zachodnim narożniku wzniesiono wieżę, która podkreśliła obronny charakter budowli. Dwór zniszczony pożarem w 1623 roku został w roku 1656
odbudowany i powiększony przez Ernesta Nimptscha.

Legenda głosi, iż w miejscu tym istniał XIII– wieczny kasztel obronny. Obecnie trwają kompleksowe prace konserwatorskie, które przywrócą dawną świetność tego zabytku. Ponadto w Czarnem, przy szosie Jelenia GóraMysłakowice (na granicy dzielącej tereny miasta od gminy Mysłakowice), stoi krzyż pokutny.

W pobliże dworu doprowadza szlak . Tu także można dojechać z centrum Jeleniej Góry autobusem nr 1 lub (do początku ul. Orzeszkowej) autobusem nr 5 jadącym do Staniszowa.

Na południowym krańcu Czarnego X i 5S.

Źródło: Bohdan W. Szarek „Kotlina Jeleniogórska”

Dodaj komentarz