Bażynowe Skały w Karkonoszach skansenem skalnym, który został ukształtowany w wyniku waryscyjskich ruchów górotwórczych sprzed około 300 mln lat, po których nastąpił okres erozji i denudacji, doprowadzający do zniszczenia skalnej okrywy i odsłonięcia głębinowych granitów. Masyw Karkonoszy został ponownie wydźwignięty w okresie trzeciorzędowej orogenezie alpejskiej, ale jego poszczególne fragmenty podniosły się nierównomiernie, podzielone uskokami i spękaniami, częściowo wypełnionymi skałami wylewnymi. W wyniku erozji i denudacji Karkonosze uzyskały charakterystyczny wygląd szerokiego grzbietu o cechach równi szczytowej, z którego wyrastają twardzielowe kopuły poszczególnych szczytów. Możemy to zaobserwować na Hutniczym Grzbiecie w Karkonoszach Bażynowych Skałach.
Po ustaniu ruchów górotwórczych nastąpił okres intensywnej erozji, szczególnie nasilony podczas zlodowaceń i po ustąpieniu lądolodu. Wówczas to powstały najbardziej atrakcyjne elementy rzeźby, nadające niektórym fragmentom Karkonoszy, jako jedynemu pasmu sudeckiemu, znamiona gór wysokich typu alpejskiego. Najbardziej widocznymi śladami tego okresu są kotły polodowcowe opadające skalistymi ścianami, u których podnóża leżą stożki usypowe i napływowe, a niżej moreny denne, czołowe i brzeżne, stawy i jeziorka polodowcowe, torfowiska wysokie i średnie. Wietrzenie i wysokogórski niemal polarny klimat doprowadziły do powstawania tak charakterystycznych wieńców gruzowych, kopców darniowych ( thufurów ), gruntów strukturalnych, gołoborzy, rynien gruzowych, a przede wszystkim niezliczonych pięknie ukształtowanych skałek, którymi Karkonosze są wręcz usiane i które stanowią o ich atrakcyjności turystycznej.
Na ich powierzchniach można dostrzec dobrze wykształcone kociołki wietrzeniowe, a w łożyskach rzek i potoków – marmity, czyli garnki polodowcowe ( kociołki erozyjne ). Są to lejkowate zagłębienia w skałach tworzących koryto rzeczne o średnicach od kilkunastu centymetrów do kilku metrów i głębokościach dochodzących niekiedy do kilku metrów. Powstały głównie w okresie polodowcowym, gdy intensywnie spływające wody wprawiały w ruch wirowy kamienie, a nawet wielkie głazy w skalnych zagłębieniach. Kamienie te, obracając się, żłobiły studzienki.
Nieodłącznym elementem karkonoskiego pejzażu są malownicze formy skalne zwane tu skałkami, które z racji fantastycznych kształtów i legend z nimi związanych przybierają osobliwe nazwy: Wisząca, Lew, Rudnica, Maszkara, Dromader, Pałacyk.
Skałki są ostańcami denudacyjnymi powstałymi przez usunięcie zwietrzeliny granitowej. Większość skałek wyraża zatem rozmiary denudacji masywu granitowego w młodszych okresach ery kenozoicznej. Ich powstanie i rozwój wiążą się ściśle ze strukturą granitu, jego tektoniką i składem mineralnym, determinującymi głębokie, podpowierzchniowe i selektywne wietrzenie. Kwadratowy cios granitu nadaje im charakterystyczny pokrój prostopadłościanów, a wietrzenie podpowierzchniowe – obłe najczęściej kształty bloków skalnych.
Niestety Bażynowe Skały są zamknięte w tym roku dla turystów. Odcinek zielonego szlaku od drogi na Petrowkę został czasowo zamknięty przez Karkonoski Park Narodowy. Myślę, że powodem jest spróchniały i nie konserwowany od lat odcinek od czarnego szlaku do Maszkary Ścieżki Nad Reglami.
Granitoidy masywu karkonoskiego
Masyw karkonoski, obejmujący główne pasmo Karkonoszy, Kotlinę Jeleniogórską oraz część Gór Izerskich, ciągnie się równoleżnikowo na długości około 70 km przy szerokości 8-22 km. Zbudowany jest z kilku rodzajów granitów i granodiorytów o strukturach porfirowatych bądź równoziarnistych, grubo – lub drobnoziarnistych. Mają one przeważnie barwy różowe lub czerwone, rzadziej szare. Najpospolitszą odmianą jest granit biotytowy, porfirowaty z dużymi, różowymi skaleniami tkwiącymi w szarej, średnioziarnistej masie. Granity karkonoskie są cennym materiałem dekoracyjnym, niestety o ograniczonej możliwości eksploatacji, wynikającej z istnienia Karkonoskiego Parku Narodowego i Obszaru Chronionego Krajobrazu Karkonosze – Góry Izerskie.
Propozycja trasy zamiennej
Idąc szlakiem czarnym z Jagniątkowa dochodzimy do skrzyżowania z Drugą Drogą Nawracalną, gdzie znajduje się charakterystyczny schron. Skręcamy w lewo przechodząc przez potok Sopot i wchodzimy na Akademicką Ścieżkę, która prowadzi do Chatki AKT. Po przejściu około dwustu metrów zaskakuje nas pierwsza atrakcja szum podziemnego potoku, który wypływa 50 m poniżej ścieżki.
Szlak pnie się lekko pod górę skręcamy lekko w lewo i oczom naszym ukazuje jedna z piękniejszych skał Hutniczego Grzbietu Dromader. Na zachodniej stronie Dromadera możemy obejrzeć unikalną kapliczkę poświęconą zmarłym członkom Towarzystwa Bażynowego. Dalej możemy w lasku podziwiać sześć Akademickich Skałek przy których znajduje się Chatka AKT. W Chatce możemy napić się herbaty. Należy pamiętać, że chatkowiczów trzeba też czymś poczęstować. Po krótkim odpoczynku możemy zobaczyć skałkę o nazwie Nocny Kopczyk po zachodniej stronie znajduje się grotka z ławką, z której w nocy rozciąga się piękny widok na Kotlinę Jeleniogórską i granatowe niebo z gwiazdami. Po przeciwnej stronie Akademickiej Ścieżki znajduje się piękna skała o nazwie Pałacyk. Wejście na ten ogromny blok skalny znajduje się po stronie północno-zachodniej. Po wejściu na skałę możemy obejrzeć jedną z piękniejszych panoram całej Kotliny Jeleniogórskiej.
Obok Pałacyku 300 m w kierunku południowym znajduje się symboliczny grobowiec Karkonosza z wykutą maską pośmiertną w środku małej grotki. Pewne jest, że wykuta maska nie jest dziełem współczesnym. Na południe od Grobowca Karkonosza znajduje się skała z której rozciąga się piękny widok na Przełęcz Karkonoską i na Wschodnie Karkonosze. Po powrocie na Akademicką Ścieżkę możemy udać się na Odrodzenie lub zejść do Przesieki lub Jagniątkowa. Przy okazji podczas wędrówki na Odrodzenie po dojściu do zielonego szlaku Ścieżki Nad Reglami możemy zwiedzić piękne Bażynowe Skały.
Serdecznie zapraszam do zwiedzenia tego pięknego rejonu Karkonoszy.